Blog

भनिन्छ, ‘जीवन एक यात्रा हो,संयोग हो, रहर हो, कल्पना हो ।’ सोच्दै गर्दा हामी कक्षा दशका विद्यार्थीका लागि यही वर्ष अन्तिम हो, एम.भी.ए.को आँगनमा अध्ययन गर्ने, हाँस्ने, खेल्ने, रमाउने । भनिन्छ नि आजको दिन भोलि को कल्पना । यसपालि पनि एम. भी.ए. ले सैक्षिक भ्रमणको आयोजना गरेको थियो । हामी सबै जना विद्यार्थीको लागि यो दसैँभन्दा कम थिएन । सबै जनाको मनमा खुसीको र जिज्ञासाको बहार थियो । आँखामा उत्साह झल्किन्थ्यो अनि व्यवहारमा भोलिको यात्राको पर्खाई, यात्रा खोपसीको थियो, त्यहीको बारेमा जान्न निकै काउकुती लागेको थियो । विद्यार्थी जीवन भनेकै नयाँ कुरा सिक्नु, नयाँ काम गर्नु, अनुभव सँगाल्नु र जीवनमा हर पाइलामा तिनको तादात्मयता खोज्नु न हो । जे होस् जीवनकै महत्त्वपूर्ण समय सायद विद्यार्थी जीवन नै हो भन्नेमा म निश्चिन्त छु ।

शुक्रबारका दिन हामी यात्राको लागि तयार भयौँ । अरु बेलाभन्दा आज सबै जना प्रशन्न देखिन्थे । स्कुलको पोसाक, सफा चिटिक्क देखिएका सबै मेरा साथीहरु उत्साहित देखिन्थे । एउटा गाडीमा छात्र र अर्को गाडीमा छात्रा राखिएको थियो । छात्रसँग पदम गुरुबा हुनुहुन्थ्यो भने छात्रासँग सन्तोष भण्डारी सर हुनुहुन्थ्यो । गाडीको पाङ्ग्रा चल्न सुरु भएँंगै मेरो कल्पनाको पाङ्ग्रा पनि खोपासीतर्फ दौडिदै थियो । गाडीमा निकै अविस्मरणीय क्षण हामीले सिर्जना ग¥यौँ । हामी नाच्यौँ, गायौँ, रामायौँ । त्यहाँ गुरुबाको र मेरो दोहोरि चल्यो । दोहोरीमा जीवनका कुरा भए । दुःख, सङ्घर्ष, योजना, भावना जस्ता विषयले प्रधानता पाए । यस्तो लाग्यो, वास्तवमा नेपाली मन त रमाउँदो रहेछ लोक गीतमा, अघिपघि ¥याप र अङ्ग्रजी गीतमा रमाउने मेरा साथी पनि दोहोरीमा रमेको देख्दा औधी खुसी लाग्यो । बसको झ्यालबाट बाहिरी दृश्ये नियाल्दा लाग्थ्यो, म आकाशमा उड्ने चरी झैँ स्वतन्त्र छु, नदीझैँ सङ्ग्लो छु । करिब एक घण्टाको समयपश्चात हाम्रो प्रतीक्षाको घडी सकिएको थियो । खुसीको सास फेर्दै थियौँ । लाग्छ, जीवन पनि यस्तै यात्रा त हो । कयौँ रहस्यको अर्थबोध गर्दै जानु र क्षितिजका नयाँ नयाँ पानामा अनुभवका गीत लेख्दै जानु । खोपासी बाहिरबाट हेर्दा कुनै स्वर्ग लोकभन्दा कम थिएन । हाम्रो प्रमुख उद्देश्य भनेको रेसम खेती र जलबिद्युतको बारे ज्ञान हासिल गर्ने थियो । हाम्रो गाडीले विश्राम पाएको थियो तर हाम्रो उत्साहित मन भने खोपासीको जलविद्युत तर्फ उडिरहेको थियो । हिँड्दा खुट्टा थाक्छन् तर त्यही हिँडाइ हो, त्यो दिन कुन्नि किन हो, हिँडेको भन्दा पनि उडेको जस्तो अनुभूति भयो । चर्को घामको किरण पनि शीतल पवन बन्यो । निश्चित उद्देश्य बोकेका हामी यात्रीलाई प्रकृतिको सानिध्यता जीवनकै अमूल्य पल थियो । बाटोमा एउटा सुन्दर खोला बगिरहेको थियो । त्यस खोलाबाटै बिजुली निकालिएको रहेछ । त्यो सुन्दर खोला कडा चट्टान छिचोल्दै बगिरहेको थियो, आफ्नो मञ्जिल सागर भेट्न । मलाई लाग्यो यो खोला जस्तै छ मेरो भविष्य । मेरा सम्पूर्ण पिर, हार, सङ्घर्ष,जय, विजय,पराजय, बाधा र व्यवधानको सामना गर्दै अघि बढ्नु छ, जसरी चट्टान छिचाल्दै नदी अगाडि बढेको छ ।

हामीले जलविद्युत अवलोकन ग¥यौँ । खोपासी जलविद्युत श्री ५ महेन्द्र वीरविक्रम शाहको पालामा बनेको रहेछ । २०२२ साल आषाढ ३१ गते तत्कालीन सोभियत संघको सहयोगमा यो आयोजना सम्पन्न भएको रहेछ । यसले २.४ मेगावट बिजुली उत्पादन गर्ने कुरा पनि जानकारी भयो । अब हाम्रो यात्रा रेशम खेतितिर थियो । बाटोमाथि यौटा पोखरी थियो, टन्टलापुर घाममा तड्पिएका हामी, त्यो सुन्दर मनोरम पोखरी हेर्दा शीतलताको अभाष गर्दै थियौँ । हामीले रेशम किरोकन गर्ने अवसर पायौँ । हेर्दा सानो किरा भए पनि यसले गर्ने काम महत्त्वपूर्ण थियो । जीवनमा साना कुराहरुले प्रभाव पार्छ भन्ने कुरा मैले सिक्न पाएँ । साना पाइला निकै महत्त्वपूर्ण हुने रहेछन् भन्ने मैले बुझ्न पाएँ । रेशम किराबाट हुने धागो महङ्गो मूल्यमा बिक्री हुने रहेछ । नेपाल कृषि प्रधान देश पनि हो, यस्तै कृषि कर्मर्ला बढी प्राथमिकता दिने हो भने नेपाल छिट्टै उन्नतिको शिखरमा पुग्ने कुरा निश्चित छ । खाजा खाने समय भयो, सबै साथीहरू मिलेर एकसाथ बसेर खाँदा चौरासी व्यञ्जन भन्दा काम थिएन । हुन त खाजा त्यही मकै, भटमास, रोटी, आलु, चना, अन्डा यस्तै थियो, कुन्नि किन हो, त्यो दिनको खाजा असाध्यै मिठो लाग्यो । साथीहरूसँग त्यसरी मिलेर खाँदा, रमाउँदा, हिँड्दा मन नै चङ्गा भएको थियो । यसरी नाच्दै, गाउँदै हाम्रो यात्रा स्कुलमा आएर समापन भयो र यो अवीस्मरणीय यात्रा बन्यो । यस्तौ अमूल्य अवसर प्रदान गरेकोमा महेन्द्र विद्या आश्रमप्रति जीवनभर आभारी रहने छु ।